"Filyos Partilerüstü Bir Projedir."
Endüstri Bölgeleri Kanunu’nda Değişiklikler içeren kanun teklifi, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda görüşüldü.
19-06-2022 | 14 : 49 09
ENDÜSTRİ BÖLGELERİNDE YANDAŞ ŞİRKETLERE BÜYÜK AVANTAJ
CHP Zonguldak Milletvekili Ãœnal DemirtaÅŸ, komisyon görüşmeleri sırasında kanun teklifine tepki göstererek; “Kanun teklifinin genel gerekçesine; Endüstri bölgeleri yönetimlerinden ve yatırımcılarından gelen talepler doÄŸrultusunda bunu hazırladık diyorsunuz. Kim bunlar?” diye sordu.
Kanundan yararlanacak olan ÅŸirketlere de dikkat çeken CHP’li Vekil; “Milletvekillerinin vermesi gereken bir kanun teklifi, Bakanlığa geliyor, yürütme bu talepleri deÄŸerlendiriyor ve hazırlanıyor. Ondan sonra da milletvekilleri bunu imzalıyor. Yani iÅŸ adamları gelip, Mecliste milletvekilleri ile görüşmüyor, bakanlık bürokrasiyle ve bakanla görüşüyor, yürütmeyle görüşüyorlar ve ihtiyaca göre karar veriliyor. Kimlerin yararlanacağını baktığımızda da zaten görüyoruz. Herkes Tosyalı Holding’ten bahsetti. Demek ki Tosyalının size bir talebi var. Bu kanun teklifine şöyle bir baktığımız zaman, altını kaldırdığımızda Tosyalı hemen çıkıyor. Tosyalı kim? Tosyalı, Varlık Fonu yöneticisi, Sayın CumhurbaÅŸkanımızın BaÅŸkanı olduÄŸu Varlık Fonunun yöneticisi. Demek ki Tosyalının ihtiyaçlarına göre ve diÄŸer yandaÅŸ ÅŸirketlerin talepleri üzerine hazırlanmış bu teklif” dedi.
FİLYOS VADİSİ, PARTİLERÜSTÜ BİR PROJEDİR
Filyos Endüstri Bölgesi’nde, kuralsız, kontrolsüz, denetimsiz bir süreç yaÅŸandığına ve Tosyalı Gübre Sanayi A.Åž’ye, Filyos Endüstri Bölgesi’nde ön tahsis yapılmasının usulsüz olduÄŸuna vurgu yapan Ãœnal DemirtaÅŸ; “DoÄŸal gazın bulunmasından memnun olduk. Ama bu kuralsız, kontrolsüz ve denetimsiz süreç maalesef hızlanarak devam ediyor. Filyos Endüstri Bölgesiyle ilgili CumhurbaÅŸkanlığı Yatırım Ofisi’nin hazırladığı web sayfasında, yer alabilecek sektörler belirtilmiÅŸtir. Bu siyasetin hazırladığı bir ÅŸey. Bakın, ne diyor? Elektrikli teçhizat imalatı, baÅŸka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı, motorlu kara taşıtı, treyler yarı treyler imalatı, diÄŸer ulaşım imalatı, temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa iliÅŸkin malzemelerin imalatı, bilgisayar, elektronik ve optik ürünlerin imalatı, -yüksek teknolojili ürünler bunlar- hava taşıtları ve uzay araçları, silah ve mühimmat, tıbbi dişçilikle ilgili araç ve gereçlerin imalatı diyor. Bunların içerisinde hiçbirinde gübre yok. Gübre üretimine herhangi bir itirazımız yok. Gübrenin Filyos Endüstri Bölgesinde üretilmesine itirazımız var, yanlışlık burada. Burası orta ve yüksek teknolojili ürünler üretilsin diye planlandı, biz bunun destekçisiyiz. Filyos Projesi millî bir projedir, partilerüstü bir projedir, Zonguldak’ın, Bartın’ın, Karabük’ün rüya projesidir. Ama gübre fabrikası ile Filyos Projesi’ni heba edeceÄŸiz” dedi.
GÜBRE FABRİKASI ÇEVRE FELAKETİNE NEDEN OLACAK
Filyos Endüstri Bölgesi’nde, 49 yıllığına ön tahsisi yapılan Tosyalı Gübre Fabrikası'nın, ÇED sürecinde “Halkın Katılım Toplantısının” iptal edildiÄŸini hatırlatan Ãœnal DemirtaÅŸ; “Bu teklifle Endüstri Bölgeleri’nin ÇED ile ilgili 3/b maddesi kaldırılmaktadır. Bu kaldırıldığı zaman “Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı bu ÇED sürecini yürütecek.” deniyor. Bu durumda Filyos Endüstri Bölgesi’nde kurulacak Gübre Fabrikası 2872 saylı Çevre Kanunu’na dayanarak çıkarılan ÇED YönetmeliÄŸi’nin 24’üncü maddesine tabii olacaktır. Yönetmelikte ne deniyor? OlaÄŸanüstü durumlar ve özel hükümler “AÅŸağıdaki projeler için uygulanacak ÇED sürecine iliÅŸkin yöntem Bakanlıkça belirlenir.” Diyor, (c) fıkrası; Organize Sanayi Bölgeleri, Ä°htisas Organize Sanayi Bölgeleri, Endüstri Bölgeleri, Serbest Bölgeler Bakanlıkça yani Çevre ve Åžehircilik Bakanlığınca belirlenecek diyor.
Filyos Endüstri Bölgesi’nde kurulacak gübre fabrikasında halktan kaçırılarak bir ÇED süreci yapıldı, halk sürece dâhil edilmedi. Halkın toplantısının yapılacağı gün Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı bunu iptal etti. Ve halka, Çaycuma’lıya ve Zonguldak’lıya bu sorulmadı. Nitekim Çevresel Etki ve DeÄŸerlendirme Olumlu Kararı da yeni alındı. “Çaycuma ilçesi Filyos Endüstri Bölgesi mevkisinde Tosyalı Gübre Sanayii AÅž tarafından yapılması planlanan Filyos entegre gübre üretim tesisiyle ilgili olarak... çevresel etki deÄŸerlendirmesi olumlu kararı verilmiÅŸtir.” diye karar alındı ve en sonunda da : “Yöre halkına ilanen duyurulur.” denildi. Yöre halkının görüşü alınmış mı? Yöre halkının görüşü alınmadı. Yöre halkının görüşlerinin alınacağı ÇED toplantısı Bakanlık tarafından iptal edildi. Sanki bir ÇED süreci yapılıyormuÅŸ gibi yapılıyor kağıt üzerinde ama gerçekte yapılmıyor. Altı ay önce yapılması gereken halk toplantısı yapılmadı ve Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı Zonguldak’lıya ve Çaycuma’lıya bunu sormadan kararı verdi. Zaten Zonguldak yapısı itibarıyla termik santrallerin ve çevre kirliliÄŸinin yaÅŸandığı bir yer, gübre fabrikası ile büyük bir çevre felaketi olacaktır” dedi.
EKOSÄ°STEM KORUNMALI
Gübre fabrikasında yüksek miktarlarda kimyasal kullanılacağını söyleyen CHP'li DemirtaÅŸ;" 2 milyon ton gibi büyük bir kapasiteye sahip olan bu gübre fabrikasının ÇED’le ilgili Tosyalı Gübre Sanayi A.Åž'nin verdiÄŸi raporda; 724 bin ton amonyak, 448 bin ton nitrik asit, 693 bin ton sülfürik asit, 156 bin ton fosforik asit, 581 bin ton üre kalsiyum, 660 bin ton amonyum nitrat, 330 bin ton DAP veya 495 bin ton NPK üretecek olan, kompoze gübre ve 224 bin ton amonyum sülfat gibi tehlikeli kimyasallar üretecek olan tesisler bulunmaktadır.
Devletin kaynaklarında net bir ÅŸekilde görünüyor, Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı’nda ve diÄŸer bütün kaynaklarda görünüyor. Filyos Vadisi, Sakarya Irmağı’ndan Kızılırmak deltasına kadar olan bölgenin en deÄŸerli ekosistemi olarak tanımlanıyor. Bir ekolojik koridor olarak mutlaka korunması gerektiÄŸi ifade ediliyor ve ırmağın oluÅŸturduÄŸu sulak alan da ülkenin en önemli kuÅŸ merkezlerinden biridir. Bu kadar zehirli bir maddenin, tesisin kurulacağı bir yerde bu kuÅŸların, bu ekosistemin yaÅŸaması mümkün deÄŸildir. Gübre fabrikası kurulması demek bu sistemin tamamen gitmesi demek. KuÅŸları da korumamız lazım, doÄŸayı da korumamız lazım ama sanayi de yapmamız lazım" dedi.
Ünal Demirtaş konuşmasında şunları da ifade etti;
MÃœLKÄ°YET HAKKI KUTSALDIR
Mülkiyet hakkı, Anayasa'nın temel haklar ve hürriyetler bölümünde düzenlenmiÅŸtir. VatandaÅŸ bunu devlete, kamulaÅŸtırma kararı yapılması kaydıyla veriliyor. Åžimdi, siz vatandaşın arazisini kamulaÅŸtırıyorsunuz ve bir baÅŸka vatandaÅŸa veriyorsunuz; bu, mülkiyet hakkının ihlalidir. Filyos bölgesindeki endüstri bölgesi ilan edilen yerdeki köylülerin, vatandaÅŸların arazileri kamulaÅŸtırıldı, kamulaÅŸtırma kararları da Ecevit döneminde alındı, koalisyon döneminde alındı. EÄŸer bu düzenleme geçerse bu araziler Tosyalı Holding’e verilecektir. “Mülkiyet hakkı kutsaldır.” , Anayasa’nın temel hak ve hürriyetler bölümünde düzenlenmiÅŸtir, vatandaÅŸtan, bu araziler alınırken “Bir baÅŸkasına vereceÄŸiz.” diye almamışsınız, kamulaÅŸtırmışsınız. Bu madde açıkça, kamulaÅŸtırmanın amacına ve Anayasa’ya aykırıdır. Bu vatandaÅŸlarımız bu madde geçtikten sonra eÄŸer dava açarlarsa ilgili kiÅŸiye bu davayı kazanırlar. Bakın, yüz elli yıllık, iki yüz yıllık Osmanlı tapularına dayanarak vatandaÅŸlar dava açıyorlar, “Buralar bizim büyük büyük dedelerimize aitmiÅŸ.” diyorlar ve aradan yüzyıllarca zaman geçmiÅŸ olmasına raÄŸmen bu tapulara dayanarak haklarını alıyorlar.
GÃœBRE FABRÄ°KASI, ÇOLAKOÄžLU’NUN KÖYÃœNE YAPILSIN
Komisyonda Sert Tartışmalar Yaşandı
Teklifin komisyon görüşmeleri sırasında iktidar ve muhalefet milletvekilleri arasında tartışmalar da yaÅŸandı. Görüşmeler sırasında Ak Parti Denizli Milletvekili Åžahin Tin, endüstri bölgelerinde, kamulaÅŸtırılarak hazine arazisi haline gelen alanların ÅŸirketlere mülkiyetinin devredilmesini eleÅŸtiren muhalefet milletvekillerine; “Muhalefet öbür dünyaya götürmek istiyor” derken, Ak Parti Manisa Milletvekili Semra Kaplan Kıvırcık da kanun teklifinin görüşülme süresi ile ilgili olarak; “Ama üçer dakika, üç dakika lütfen, ÅŸey yapalım, bitsin..” dedi. Komisyon BaÅŸkanı Ak Parti Konya Milletvekili Ziya Altunyıldız'ın, Endüstri Bölgeleri'ndeki ÇED düzenlemesine iliÅŸkin madde üzerinde ısrarlı söz talebini karşılamamasına Ãœnal DemirtaÅŸ tepki gösterdi. CHP’li DemirtaÅŸ; “Madde üzerinde konuÅŸacağız Sayın BaÅŸkanım, vallaha Sanayi Komisyonuna yakıştıramadım, böyle, kapt ıkaçtı gibi kaçırmanız uygun deÄŸil. Be n milletvekiliyim, ben bura ya konuÅŸ maya geldim. Kaptıkaçtı gibi hemen…. kaldır indir, b akın, usule uygun deÄŸil. Bir milletvekili söz istiyor ve vermiyorsunuz” sözleri ile tepki gösterdi.
Komisyon görüşmelerinde bir konuÅŸma yapan Zonguldak Ak Parti Milletvekili Ahmet ÇolakoÄŸlu, Ãœnal DemirtaÅŸ’ın, Filyos Endüstri Bölgesi’nde yer alacak sektörler arasında “gübre”nin önceden olmadığını söyledi.
Ahmet ÇolakoÄŸlu konuÅŸmasında; “DoÄŸal gazın bulunmasıyla beraber yine tekrar Filyos endüstri sanayi bölgesini, Filyos Limanı’nı ve serbest bölgeyi tekrar bir masaya yatırarak yeni yatırım alanları orada ortaya çıktı. Evet, biraz önce bahsettiÄŸiniz yatırım alanlarına, geçmiÅŸte bunlara karar verilmiÅŸti fakat doÄŸal gazın bulunmasıyla beraber daha rantabl üretim alanları da burada oluÅŸtu ve bunlardan bir tanesi de açıkça söylemek gerekirse… Aynı ÅŸekilde, doÄŸal gazın ham maddesi kullanılarak yine burada kimyasal gübre, tarımsal gübre üretilmesi en avantajlı sektör hâline geldiÄŸini de sanayiyle uÄŸraÅŸan herkes bunu açıkça bilir” dedi.
Söz konusu bölgenin, Ak Parti Zonguldak Milletvekili Ahmet ÇolakoÄŸlu’nun köyüne yakın olduÄŸunu söyleyen Ãœnal DemirtaÅŸ; “Filyos Vadisi Projesi, Zonguldak'ın kırk yıllık projesidir. Ahmet Bey çok iyi bilir, Ahmet Bey'in de memleketidir, köyüne de çok yakındır orası. Kırk yıldır konuÅŸulur Zonguldak'ta bu ; i ktidarlar deÄŸiÅŸir ama bu proje deÄŸiÅŸmez. Anavatan Partisi döneminde de bu konuÅŸulmuÅŸtur, DoÄŸru Yol Partisi döneminde de DSP, MHP koalisyon döneminde de ve sizin döneminizde de konuÅŸulmuÅŸtur” dedi.
CHP’li DemirtaÅŸ, Gübre fabrikasına karşı olmadıklarını, gübre fabrikasının Filyos Endüstri Bölgesi’ne kurulmasına karşı olduklarını ifade etti. Ãœnal DemirtaÅŸ; “Bu projeyi, bu ÅŸekilde heba etmeyelim. Gübre fabrikası baÅŸka yerde kurabiliriz. Sayın ÇolakoÄŸlu “Kurulsun.” diyor, Sayın ÇolakoÄŸlu’nun köyü oraya belki 5 kilometre veya 10 kilometre bir yer, Sayın ÇolakoÄŸlu’nun köyüne yapalım gübre fabrikasını, uzak deÄŸil. Orayı endüstri bölgesi ilan edelim, yapalım, problem deÄŸil. Orada, hemen bitiÅŸiÄŸinde kuÅŸların üreme alanı var, endemik bitkilerin olduÄŸu yer var. Çevre felaketi olacak ve Filyos Projesi’ni heba edeceÄŸiz” uyarısında bulundu.
TOPTAN: “BU HAVZAYA BÖYLE BÄ°R KÖTÃœLÃœK YAPILMAZ!”
CHP Zonguldak Milletvekili Ãœnal DemirtaÅŸ, komisyon görüşmelerinde yaptığı konuÅŸmada; “40 yıldır Filyos Vadisi Projesi’nin içinde olan Köksal Toptan’ın Gübre Fabrikası ile ilgili yaptığı açıklamayı hatırlatarak, kendisinin görüşlerinin alınmasını tavsiye etti.
Ãœnal DemirtaÅŸ konuÅŸmasında; “Bakın size Filyos'la ilgili bir açıklama okuyacağım. Diyor ki; "CumhurbaÅŸkanımızın, bakanların, yörenin hassasiyetinin bilindikten sonra tersine bir ÅŸey olacağını kesinlikle düşünmüyorum. Bu havzaya böyle bir kötülük yapılmaz. Bu kadar güzellikten sonra bu güzellikleri örtecek bir iÅŸ yapamayız. Buna Türkiye'yi de Zonguldak'ı da yönetenler izin vermez, Sayın CumhurbaÅŸkanımız buna izin vermez ve hepsinden önce buranın halkı buna izin vermez." demiÅŸ. Kim söylemiÅŸ, biliyor musunuz? Sayın Köksal Toptan. Ne zaman söyledi? Ä°ki gün önce söyledi, Sayın CumhurbaÅŸkanımız Zonguldak'ı ziyaret ettiÄŸi gün Zonguldak basınına verdiÄŸi açıklama bu. Gübre fabrikasının yapılmasıyla ilgili Sayın Köksal Toptan'ın hassasiyeti bu. Neden bunu söylüyorum. Çünkü bakın, Sayın Köksal Toptan DoÄŸru Yol Partisi milletvekiliyken de Adalet ve Kalkınma Partisi Milletvekiliyken de bu projenin yapılması için çok ısrarcı olmuÅŸ bir isim yani kırk yıldır bu projenin içinde olan bir isim. Bakın "Bu Havzaya Böyle Bir Kötülük Yapılmaz" diyor.
İKTİDARLAR GEÇİCİ DEVLET POLİTİKASI KALICIDIR
Görüşülen kanun teklifinin çıkarılış tarihine de dikkat çeken CHP’li vekil; “Bugün konuÅŸtuÄŸumuz Endüstri Bölgeleri Kanunu’nu 9 Ocak 2002 tarihinde çıkarmışlar, Ecevit döneminde çıkmıştır. O tarihte ülkemizi yöneten koalisyon hükûmeti böyle bir karar almış ve sanayileÅŸmenin önünü açmaya çalışmıştır. DeÄŸiÅŸikliklerle belki daha fazla yatırım, teÅŸvik imkânları verilebilir ama bunları yaparken bazı temel ilkelere uymak gerekir. Çünkü Ak Parti’nin son yıllardaki uygulamalarınıza bakıldığında yatırımcının önünü açacağız diye maalesef kuralsız, kontrolsüz ve denetimsiz bir sistem ortaya koyulmuÅŸtur. Yani kamunun denetiminin olmadığı bir sistem var. Ä°hale süreçleri veya yer tahsisleri veya yönetici ÅŸirket atama yöntemleri açık, ÅŸeffaf ve serbest rekabet koÅŸullarının saÄŸlandığı bir yöntemle yapılmamaktadır. Burada, süreci götürürken kamunun belirlemiÅŸ olduÄŸu temel ilkeleri göz ardı etmemek gerekir. Ä°ktidarlar gelip geçicidir ama devlet politikaları kalıcıdır, öyle olmalıdır
Bugün Almanya cari fazla veriyorsa -yani aldığı deÄŸil, sattığı fazlaysa- bir devlet politikası oluÅŸturmuÅŸ ve iktidarlar deÄŸiÅŸmiÅŸ, koalisyonlar yönetmiÅŸ ama o devlet politikasından vazgeçmemiÅŸler. Bizde ise, iktidarlar deÄŸiÅŸtikçe, özellikle Ak Parti döneminde, devlet politikaları bir kenara atılmıştır. 2001 yılında çıkan bir kanun, bu kanunu hazırlayanlar o tarihte eÄŸer ÅŸunu demiÅŸlerse: “Bu arsalar verilmesin.” Buna dikkat etmek lazım. “ÇED’le ilgili süreci kaldırmayın.” demiÅŸlerse dikkat etmek lazımdır. Çünkü sanayi, partilerüstü bir meseledir; üretim ve istihdam, partilerüstü bir meseledir.”
Haber : Altan AKÇAKESE
ETİKETLER : Yazdır